Στὸ παρὸν ἄρθρο παρουσιάζουμε σύγκριση τῶν βασικῶν τυπικῶν διατάξεων τοῦ Ὄρθρου τῶν ἑορταζομένων ἢ μὴ Ἁγίων ἐν καθημερινῇ (παρακαλῶ ἀγνοεῖστε -ἂν θέλετε- τὰ γκρῖζα γράμματα, καθότι ἀπλὰ ὑποδηλώνουν τὴν ἀκρίβεια). Οἱ διαφορές των δίνονται περιληπτικὰ στὸν Πίνακα 1.
| μὴ ἑορταζόμενος | ἑορταζόμενος εἰς ς' | ἑορταζόμενος εἰς η' | |
| Ἀπολυτίκιον/Ὀμόηχον Θεοτοκίον |
Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου, Θεοτοκίον τῆς ἡμέρας(*) ἐὰν δὲν ἔχῃ (δικαιοῦται) ἀπολυτίκιον: τῆς ἡμέρας(**) μετὰ τοῦ Θεοτοκίου αὐτοῦ |
Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Θεοτοκίον τῆς ἡμέρας(*) ἂν ὑπάρχουν Σταυροθεοτοκία, ἀλλιῶς τό α' Θεοτοκίον |
Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου, α' Θεοτοκίον |
| Καθίσματα | τῆς Παρακλητικῆς (α', β', γ') | τῆς Παρακλητικῆς (α', β', γ') | τοῦ Ἁγίου (α', β') |
| Πολυέλεος Εὐαγγέλιον Ὄρθρου Ν' Ψαλμός |
- - Ν' ψαλμός |
- - Ν' ψαλμός |
ἐάν ἔχῃ: |
| Κανόνες [ὁ α' μετὰ τῶν εἱρμῶν, καὶ εἰς δ' ἕκαστος] |
δύο τῆς Παρακλητικῆς, καὶ τοῦ Ἁγίου (ἢ ὁ α' τῆς Π. καὶ οἱ δύο τοῦ Ἁγίου, ἐὰν ἔχῃ δύο) | δύο τῆς Παρακλητικῆς, καὶ τοῦ Ἁγίου (ἢ ὁ α' τῆς Π. καὶ οἱ δύο τοῦ Ἁγίου, ἐὰν ἔχῃ δύο) [στὸν α' τῆς Παρακλητικῆς δὲν λέμε τυχὸν μαρτυρικὰ ὰν ὑπάρχουν] | τῆς Μικρᾶς Παρακλήσεως καὶ τοῦ Ἁγίου |
| Ἀπό γ' ῷδῆς | ὁ εἱρμὸς τῆς γ' ᾠδῆς τοῦ τελευταίου κανόνος | ὁ εἱρμὸς τῆς γ' ᾠδῆς τοῦ τελευταίου κανόνος | - |
| Ἀφ' στ' ᾠδῆς | ὁ εἱρμὸς τῆς στ' ᾠδῆς τοῦ τελευταίου κανόνος | ὁ εἱρμὸς τῆς στ' ᾠδῆς τοῦ τελευταίου κανόνος | - |
| Κοντάκιον καὶ οἶκος | τοῦ Ἁγίου (ἐὰν δὲν ἔχῃ, τῆς ἡμέρας) | τοῦ Ἁγίου | τοῦ Ἁγίου |
| Ἀπ' η' ᾠδῆς | ὁ εἱρμὸς τῆς η' ᾠδῆς τοῦ τελευταίου κανόνος | ὁ εἱρμὸς τῆς η' ᾠδῆς τοῦ τελευταίου κανόνος | - |
| Καταβασίαι | - | - | Καταβασίαι (α'-η' ᾠδαί) |
| Μετὰ τὴν Τιμιωτέρα | ᾠδὴ θ' τῶν κανόνων, ὁ εἱρμὸς τῆς θ' ᾠδῆς τοῦ τελευταίου κανόνος, τὸ Ἄξιόν ἐστίν | ᾠδὴ θ' τῶν κανόνων, ὁ εἱρμὸς τῆς θ' ᾠδῆς τοῦ τελευταίου κανόνος, τὸ Ἄξιόν ἐστίν | ᾠδὴ θ' τῶν κανόνων, Καταβασία τῆς θ' ᾠδῆς |
| Ἐξαποστειλάρια | ὡς ἐν τῶ Μηναίῳ (εἰ οὐκ ἔχῃ, τῆς ἡμέρας) | ὡς ἐν τῶ Μηναίῳ | ὡς ἐν τῶ Μηναίῳ |
| Αἶνοι | χῦμα ἄνευ στιχηρῶν, δόξα καὶ νῦν, Σοὶ δόξα πρέπει... |
ἐὰν ἔχῃ ψάλλονται (ἱστῶμεν στίχους δ'), μετὰ τοῦ δοξαστικοῦ καὶ Θεοτοκίου. ἐὰν δὲν ἔχῃ λέγονται χῦμα ἄνευ στιχηρῶν, δόξα καὶ νῦν, Σοὶ δόξα πρέπει... |
ἱστῶμεν στίχους δ' καὶ ψάλλομεν τοὺς Αἴνους |
| Δοξολογία | μικρὰ χῦμα, δέησις («τὰ πληρωτικά») |
ἐὰν τὸ Μηναῖον ὀρίζῃ Μεγάλη Δοξολογία, λέγεται ἡ Μεγάλη, ἀλλιῶς ἡ μικρὴ χῦμα, δέησις («τὰ πληρωτικά») |
Μεγάλη |
| Ἀπόστιχα/Ἀπόλυσις | ἀπόστιχα τῶν αἴνων τῆς Παρακλητικῆς, μετὰ τοῦ δοξαστικοῦ, καὶ ἀγαθὸν τὸ ἐξομολογεῖσθαι, τρισάγιον, ἀπολυτίκιον, ἡ ἐκτενής, καὶ ἡ ἀπόλυσις |
μόνο ἐὰν ἀνεγνώσθῃ ἡ μικρὰ δοξολογία: ἀπόστιχα καὶ δοξαστικὸν τοῦ ἁγίου· ἐὰν δὲν ἔχῃ: τῆς Παρακλητικῆς καὶ ἀγαθὸν τὸ ἐξομολογεῖσθαι, τρισάγιον, ἀπολυτίκιον, ἡ ἐκτενής, καὶ ἡ ἀπόλυσις ἐὰν ἐψάλῃ ἡ Μεγάλη Δοξολογία: ἀπολυτίκιον, ἡ ἐκτενής, ἡ δέησις («τὰ Πληρωτικά»), καὶ Ἀπόλυσις |
ἀπολυτίκιον, ἡ ἐκτενής, ἡ δέησις («τὰ Πληρωτικά»), καὶ Ἀπόλυσις |
(*) Ζήτει εἰς τὸ τέλος τῆς Παρακλητικῆς «Θεοτοκία εἰς ἕκαστον ἦχον».
(**) Ζήτει εἰς τὸ Ὡρολόγιον τὸ Μέγα [ΩΡΛ, σ. 554], «Ἀπολυτίκια, ἐν ταῖς λοιπαῖς τῆς ἑβδομάδος ἡμέραις ψαλλόμενα, ὅτε οὐκ ἔστιν ἑορτή». [Τῇ Πέμπτῃ πρωΐ, τὰ ἀπολυτίκια τῆς ἡμέρας εἶναι δύο (καὶ τὸ θεοτοκίον)].
Παρακάτω, καὶ μόνο ὡς δεῖγμα τοῦ βιβλίου «Τυπικὸν Ὄρθρου Ἐνοριῶν», ἀντιγράφουμε τὴν βασικὴ τυπικὴ διάταξη μὴ ἑορταζομένου Ἁγίου ἐν καθημερινῇ ἀπὸ τὴν σ. 123. Καὶ πάλιν παρακαλῶ ἀγνοεῖστε -ἂν θέλετε- τὰ γκρῖζα γράμματα, καθότι ἀπλὰ ὑποδηλώνουν τὴν ἀκρίβεια.
Γιὰ περισσότερες λεπτομέρειες, βλ. ΤΜΕ, ΤΓΡ καί ΤΟΕ σ. 123, 129, 134.
Συντομογραφίες:
ΤΜΕ, Τυπικὸν τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας (Γεωργίου Βιολάκη, 1888).
ΤΓΡ, Τυπικὸν Οἰκονόμου Γεωργίου Ῥήγα.
ΤΟΕ, Τυπικὸν Ὄρθρου Ἐνοριῶν, ἐκδ. Ἄθως, Ἀθῆνα 2008.
ΩΡΛ, Ὡρολόγιον τὸ Μέγα, Ἀποστολικὴ Διακονία, ἔκδ. γ’ 1995.
