Τό Ἱερατικόν τοῦ 2000, εἶναι τό τελευταῖο Ἱερατικόν τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ποὺ ἔχει ἀνόθευτη τὴν ἀρχαιοτάτη παραδοθεῖσαν ὑπὸ τῶν Ἁγίων Πατέρων Παράδοσιν τῆς μυστικῆς Προσευχῆς (μυστικῶν Εὐχῶν) τοῦ Ἱερέως στήν Θεία Λειτουργία. Ἡ προσευχή εἶναι μυστική σύμφωνα μέ τόν Κύριο, Ματθ. στʹ 5-6. Καὶ ὁ πιστός Λαός, μυστικῶς προσεύχεται ἐντὸς τῆς ἐκκλησίας. Ἔχετε δεῖ πιστὸ νὰ προσεύχεται εἰς ἐπήκοον τοῦ διπλανοῦ του; Bλ. Τὸ ἀθέατον τῆς Ἁγίας Τράπεζας, ..., β' ἔκδ. 23/4/2024, Κεφ. 11.2, σ. 117, ἐπίσης τά Λειτουργιολογικά ἄρθρα μας.
Ἡ Λειτουργία, δὲν εἶναι μιὰ ἁπλὴ ἀνάγνωσις Εὐχῶν, μετὰ περισπασμῶν ἐὰν ἀρθρώνω καλὰ τὶς λέξεις, ἂν χρωματίζω καλὰ τὴν φωνήν μου, ἂν μ’ ἀκοῦνε, πῶς ἀκούγομαι, ἂν μὲ προσέχουν, νὰ πάω κοντὰ στὸ μικρόφωνο, νὰ διακόπτω συνεχῶς τὴν μυστικὴ προσευχή τοῦ Λαοῦ μὲ τὴν ἀναγνωσή μου, κτλ., ἀλλὰ εἶναι ἀπερίσπαστος Προσευχὴ μέσῳ τῆς μυστικῆς ἀναγνώσεως τῶν Ἱερατικῶν Εὐχῶν. Στὴν Προσευχή, γιὰ νὰ ἔχει μέγιστη δύναμη (ποὺ εἶναι τὸ ζητούμενον)· εἴσελθε εἰς τὸ ταμιεῖόν σου καὶ κλείσας τὴν θύραν σου πρόσευξαι τῷ Πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ (Ματθ. στʹ 5-6).
Οἱ ἐκφωνήσεις ὅμως, τὰ ἀναγνώσματα, τὰ τροπάρια, κτλ. ποὺ εἶναι δοξολογία, κατήχηση, αὐτὰ ἐκφώνως ὄχι μυστικῶς, «ἀναγγείλατε ἐν τοῖς ἔθνεσι τὴν δόξαν Αὐτοῦ, ἐν πᾶσι τοῖς λαοῖς τὰ θαυμάσια Αὐτοῦ», Ψαλμ. ϟεʹ. Ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει θεσπίσει λίγες Εὐχὲς ὡς ἐκφωνούμενες σὲ μερικὲς Ἀκολουθίες (ἴσως λόγῳ δοξολογικοῦ ἢ κατηχητικοῦ χαρακτῆρος), καὶ ἡ ἐξαίρεσις αὐτὴ ἐπιβεβαιώνει τὸν κανόνα.
Στήν δέ Θεία Λειτουργία, μοναδική ἐκφωνούμενη Ἱερατική Εὐχή εἶναι ἡ ὀπισθάμβωνος (στὸ τέλος τῆς Λειτουργίας) γιὰ τοὺς γνωστοὺς λόγους (κατὰ τῶν γνωσιμαχούντων) ποὺ ἀναφέρει ὁ Ἅγιος Γερμανός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως· «Ἐπειδὴ γάρ τινες τῶν ἔξω τοῦ θυσιαστηρίου ἑστώτων εἰς ἀπορίαν πολλάκις χωροῦσι, γνωσιμαχοῦντες καὶ λέγοντες· Τίς ἄρα ὁ σκοπός, καὶ ἡ τῶν παρὰ τοῦ Ἀρχιερέως ὑποψιθυριζομένων Εὐχῶν ἔννοιά τε καὶ δύναμις; καὶ ἐφίενται εἴδησίν τινα καὶ τούτων καταλαβεῖν, κατὰ τοῦτον οἱ θεῖοι Πατέρες, ὡς ἀνακεφαλαίωσιν πάντων τῶν διὰ τῶν Εὐχῶν αἰτουμένων, τὸν χαρακτήρα ταύτης [τῆς Ὀπισθαμβώνου Εὐχῆς] ἐποιήσαντο, διδάσκοντες τοὺς ἐπιζητοῦντας, ἐκ τοῦ κρασπέδου τὸ ὕφασμα», Ἅγ. Γερμανὸς Ἀρχιεπ. Κων/πόλεως (640-740), [PG 98, 452C].»
Πρώτη δημοσίευσις: 4/3/2025, analogion.gr.
