ΑΝΑΛΟΓΙΟΝ

Σας επισυνάπτω τα προεόρτια στιχηρά των αίνων της Κυριακής (για αύριο 3 Ιαν 10) επειδή τα έκανα σχετικά γρήγορα μπορεί να έχει κάποια λάθη ενημερώστε με για να κάνω την διόρθωση.

Αγαπητέ Kichemta, χρόνια πολλά και καλή χρονιά!

Δεν συνηθίζω να διορθώνω άλλους, αλλά μιάς και το ζητήσατε ταπεινά (και μπράβο σας) θα μου επιτρέψετε να σημειώσω κάποια γενικά και κάποια πιό ειδικά πράγματα, εξ αφορμής των όσων παρετήρησα στα κείμενά σας, για την ορθογραφία και γενικότερα, τον τρόπο καταγραφής των μελών που θέλουμε να περάσουμε στο χαρτί, όπως τα ωραία προσόμοια που μοιράζεστε μαζί μας εδώ, χωρίς καμία διάθεση κακοπροαίρετης κριτικής αλλά εντελώς φιλικά:

1. Στο υμνογραφικό κείμενο κάτωθεν των μουσικών χαρακτήρων ουδέποτε μπαίνουν σημεία στίξεως, τόνοι, κόμματα, τελείες κ.λπ. ούτε κεφαλαία εκεί που στο κείμενο ξεκινά κυρία πρόταση. Εξαιρούνται φυσικά τα κύρια ονόματα, οι λέξεις Θεός, Χριστός, Τριάς κ.λπ. (παλαιότερα και αυτές χωρίς κεφαλαίο έμπαιναν).

2. Στο κείμενο τώρα: Στις καταβάσεις που έχουμε στις λέξεις "δυνάμεις", "κεκαθαρμέναις" κ.λπ. το ίσον δεν υπογράφεται με ψηφιστόν, αλλά μπαίνει βαρεία προ αυτού.

3. Σε περιπτώσεις άρσεων όπως στα σημεία "την έρημον", "επειγόμενοι" κ.λπ. συνηθίζεται στα παλαιότερα έντυπα να μπαίνει ψηφιστόν.

4. Όταν το μέλος τελειώνει (κάνει γενικώς καταλήξεις) σε απόστροφο μετά από βαρεία και ίσον (όπως στις τελικές καταλήξεις των προσομοίων αυτών), τότε δεν τίθεται ως χρονικό σημάδι το κλάσμα αλλά απλή, διπλή κ.λπ.

5. Στα σημεία "ευτρεπίζου", "ευφροσύνης", όπου σωστά αναλύετε τους δύο χρόνους με ολίγον, ίσον κι από κάτω ομαλών χρειάζεται και βαρεία πρίν το ολίγον.

6. Η μαρτυρία που παρεμβάλλεται μεταξύ στίχου και μέλους δεν μπαίνει ποτέ αριστερά, προ της ενάρξεως του μέλους, αλλά πάνω από το μέλος και δεξιά, μετά ακριβώς από τον στίχο.

Συγχωρέστε μου και πάλι το θάρρος των ανωτέρω παρατηρήσεων.

Έχετε τις καλύτερες ευχές μου για το νέον έτος. Ο Θεός μαζί.

π. Νικόλαος

παππούλη μου πολύτιμες πραγματικά οι παρατηρήσεις σας και σας ευχαριστώ πάρα πολύ ξέρετε δεν φημίζομαι και ως ο καλύτερος γνώστης της βυζ Μουσικής απλά θέλησα να βοηθήσω κάποιους φίλους (αρχάριους, οι προχωρημένοι δεν χρειάζονται και τόσο τα μουσικά στα προσόμοια) έστω να μπορούν να ψάλουν το κομμάτι αν και τα έκανα πολύ γρήγορα ώστε να προλάβω να τα ανεβάσω, για τα σημεία στίξης σίγουρα το γνωρίζω πως δεν μπαίνουν σε ένα μουσικό κομμάτι αλλά έκανα αντιγραφή ολόκληρου το ποιητικού κειμένου και ξέχασα να αφαιρέσω τα σημεία.
θα με ενδιέφερε να μάθω περισσότερα σχετικά με την ορθογραφία και καθημερινά μέσα από παρατηρήσεις (καλή ώρα εσείς) η βλέποντας &διαβάζοντας κείμενα, ροτόντας κλπ. προσπαθώ να εμπλουτίσω τις γνώσεις μου στην ορθογραφία αλλά και γενικότερα

Υ.Γ
αν μπορείτε ή αν γνωρίζετε κάποιο οδηγό που να λέει κάποια από αυτά που μου είπατε ή κατά καιρούς αν σας είναι εύκολο να μου λέγατε κάποια πράγματα σχετικά με την ορθογραφία που θεωρώ πως είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο έστω να μάθουμε τα ποιο βασικά
και πάλι σας ευχαριστώ!!!!
την ευχή σας, ευλογείτε

Ο Κύριος να ευλογεί εσάς κι όλους τους εκλεκτούς αναγνώστες!

Οι κανόνες ορθογραφίας είναι ένα πολυσύνθετο θέμα. Υπάρχει η λογική της ορθογραφίας, αλλά υπάρχει και η ιστορικότητα της ορθογραφίας. Πρέπει κανείς πολλές φορές να γνωρίζει αρκετά πράγματα για την ιστορία και την εξέλιξη της σημειογραφίας ώστε να καταλάβει για πιό λόγο οι δάσκαλοι επιλέγουν την μία ή την άλλη ορθογραφία θέσεως.

Κάποιοι εντελώς βασικοί κανόνες έχουν καταγραφεί σε παλαιότερα και νεώτερα θεωρητικά. Τα περισσότερα τα μαθαίνει κανείς, όμως, από παρατήρηση και κυρίως αντιγραφή κλασσικών κειμένων.

Θα σας πώ ένα απλό πραγματάκι που μπορείτε να κάνετε οσάκις θέλετε να καταγράψετε κάτι (αυτό έκανα κι εγώ εχθές πριν σας γράψω κάποια από τα παραπάνω). Πάρτε παλαιά κλασσικά βιβλία, έντυπα κατά προτίμηση (στα πρώιμα χφφ της νέας μεθόδου πολλά πράγματα στην ορθογραφία είναι ασταθή), και ψάξτε να βρείτε αντίστοιχες θέσεις. Προτιμήστε βιβλία που σχετίζονται κάπως με τους 3 Διδασκάλους, ήτοι:
1. Αναστασιματάριο-Δοξαστάριο Πέτρου (εκδ. Κουλτούρα) για τις σύντομες στιχηραρικές θέσεις,
2. Αναστασιματάριο Χουρμουζίου ή Φωκαέως και Ειρμολόγιο Πέτρου Βυζαντίου για την ορθογραφία των συντόμων ειρμολογικών θέσεων,
3. Ειρμολόγιο Πέτρου Λαμπαδαρίου (εκδ. Κουλτούρα) για τις αργές Ειρμολογικές,
4. Ταμεία Ανθολογίας Γρηγορίου, Χουρμουζίου, Κωνσταντίνου και Πανδέκτη για τις αργές παπαδικές θέσεις,
5. Δοξαστάριο Ιακώβου (εκδ. Τέρτιος) για τις αργές στιχηραρικές κ.ο.κ.

Συγκρίνοντας σιγά-σιγά τα ευρήματά σας θα αρχίσετε να αποκτάτε κάποιο κριτήριο για το τί είναι πιό συνηθισμένο ή πιό θεμιτό στην ορθογραφία. Απόλυτους κανόνες μη περιμένετε να βρείτε και μην εμπιστεύεστε εύκολα αυτούς που ευαγγελίζονται ότι υπάρχουν τέτοιοι.

Εγώ είμαι πάντα στην διάθεσή σας για το οτιδήποτε μπορώ να συνεισφέρω, από τα όσα τυχαίνει να γνωρίζω μέχρι στιγμής.

Σας ευχαριστώ για την ανοχή σας στο μήνυμά μου και την απλότητα με την οποία δεχθήκατε τα όσα σας είπα (σπάνιο πράγμα για ψάλτη ομολογώ... )

Ευχάς

π. Νικόλαος

παππούλη μου και πάλι σας ευχαριστώ η καλοσύνη σας (που φαίνεται και από τα γραφόμενα σας όπως για παράδειγμα ο τρόπος με τον οποίο κάνετε τις παρατηρήσεις σας) με συγκινεί και θα ήθελα όποτε κρίνετε σκόπιμο και να με διορθώνετε και να με επικρίνετε και να με συμβουλεύετε τον ανάξιο σίγουρα θα βγει κάτι καλό και πνευματικά και γενικότερα για μένα, όπως και σας παρακαλώ θυμηθείτε με καμιά φορά και στις προσευχές σας!
με την ευκαιρία θα ήθελα να σας ευχηθώ και για την νέα χρονιά που μόλις πρόβαλε, σας εύχομαι λοιπόν ο Παντοδύναμος να σας χαρίζει υγεία και ευλογία και ότι άλλο επιθυμείτε σας εύχομαι ο μεγαλοδύναμος να βοηθήσει να πραγματοποιηθεί.
Καλή χρονιά!
Διονύσης