Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Θεωρία και Πράξη του γ' ήχου.
Άβαταρ μέλους
VZacharis
Τακτικός
Δημοσιεύσεις: 15
Εγγραφή: 21 Φεβ 2008, 12:03

Απ: Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Δημοσίευση από VZacharis »

Miltiadis Pappas έγραψε:Το θέμα αυτού του είδους των εξαποστειλαρίων δεν είναι τόσο απλό. Θα θέσω στην ομήγυρη τη θέση μου, η οποία μετά από έρευνα κατέληξε στο ότι αυτά τα είδη των μελών δεν ανήκουν στον τρίτο αλλά κυρίως στον τέταρτο και μάλιστα παπαδικό, όπως και άλλα παρόμοια, όπως οι δύο τελευταίες στάσεις του αμώμου όπως τουλάχιστον αυτά ψάλλονται στη Μ. Εκκλησία.
Ποια στοιχεία κ.Παππά σας οδήγησαν σε αυτό το συμπέρασμα; Απ' όσο μπορώ εγώ να ξέρω στα παλαιότερα χειρόγραφα και μουσικά αλλά και πεζού κειμένου (χειρόγραφα μηναία κ.τ.λ.) το εξαποστειλάριο "Ὁ οὐρανὸν τοὶς ἄστροις" καθώς και τα ακολουθούντα τον πρόλογο αυτό φέρουν ένδειξη τρίτου ήχου.

Τι στοιχεία σας οδήγησαν να συμπεράνετε ότι ανήκουν στον τέταρτο ήχο της παπαδικής;
Ειδάλλως δεν εξηγείται ο Κε με ύφεση στον γ' ήχο σε καμία περίπτωση.
Υπάρχει και η εξήγηση του Σ.Καρά για τον μαλακό τρίτο...
Από την άλλη πλευρά, με βάση την προφορικκή παράδοση της Μ. Εκκλησίας, υπάρχουν σημεία στον δ΄ ήχο, όπου ο Ζω, δεν εκτελείται με ύφεση, παρόλο που εγγίζεται και το μέλος επιστρέφει. Ενδεικτικά αναφέρω τη θέση από το δοξαστικό του εσπερινού Κοιμήσεως της Θεοτόκου "υπερέχει" όπου στη συλλαβή -ρε, δεν εκτελείται με ύφεση αλλά φυσικά.
Μιλάτε για την σύνθεση του Πέτρου;

Ίσως έχετε κάνει κάποιο λάθος (αν μιλάτε πάντα γι αυτήν). Δεν υπάρχει Ζω σε αυτή την θέση, μέχρι τον Κε φτάνει το μέλος. (εκτός και μιλάτε για άλλη σύνθεση και όχι αυτή του Πέτρου)
Ομοίως και στο ιδιόμελο του εσπερινού της Περιτομής του Κυρίου "Ουκ ηπυσχύνθη" στη θέση "τύπος".
Μια ηχογράφηση του Π.Ναού που έχει κυκλοφορήσει ο κ.Τσιούνης από τον εσπερινό της παραμονής της Πρωτοχρονιάς του 1960 (Στανίτσας-Δανηιλίδης), και εκεί ακούω τον Στανίτσα να κάνει άλλη γραμμή από αυτήν της Κυψέλης (δεν ξέρω αν στον Π.Ναό τα λέτε από την Κυψέλη ή από κάπου αλλού). Ίσως γι αυτό. Αν έχετε κάποια ηχογράφηση θα σας είμαι ευγνώμων.

Ο Στανίτσας πάντως κάνει κανονικά το Ζω' ύφεση στις θέσεις "αλ' έδωκεν" και "και εν σπαργά(α)νοις", που είναι παρόμοιες (η πρώτη είναι ίδια) με αυτήν που αναφέρετε.
Δεν έχετε τα απαραίτητα δικαιώματα για να δείτε τα συνημμένα αρχεία σε αυτή τη δημοσίευση.
Miltiadis Pappas
Γενικός Συντονιστής
Δημοσιεύσεις: 34
Εγγραφή: 07 Φεβ 2008, 16:07

Απ: Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Δημοσίευση από Miltiadis Pappas »

κ. Ζαχάρη,

είναι αρκετά σαφές αυτό που σημείωσα. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο ψάλλονται στη Μ. Εκκλησία κατ'αρχάς και μη στέκεστε σε μια συγκεκριμένη ηχογράφηση. Ο ίδιος ο Θρ. Στανίτσας είναι αυτός που ψάλλει (αλλά και όχι μόνο) τη συγκεκριμένη θέση στο "υπερέχει" με τον Ζω φυσικό. Όσο αφορά τα μουσικά κείμενα σας ενημερώνω ότι ουδέποτε έγινε μέχρι και σήμερα χρήση της Κυψέλης του Στεφάνου. Το "Θεαρχίω νεύματι" ψάλλεται σχεδόν όπως του Πέτρου, το οποίο έχει καταγράψει ο Κ. Πρίγγος στην φόρμιγγά του. Στη συγκεκριμένη γραμμή του Πέτρου πολλές φορές γίνεται διάνθιση της θέσεως ανεβαίνοντας μια ακόμη φωνή, η οποία ενώ (σύμφωνα με τα ισχύοντα της θεωρίας) θα έπρεπε να ήταν με ύφεση, παραμένει φυσικός. Πέραν τούτου δεν αντιλέγω ότι φέρονται ως μέλη τρίτου ήχου έκπαλαι, αλλά το πώς ψάλλονται. Ανέφερα μάλιστα και τις δυο τελευταίες στάσεις του αμώμου.
Η εξήγηση του Καρά, είναι ανεπαρκής και άνευ βάσεως, διότι (εκ της προφορικής παραδόσεως πάντοτε ορμώμενος) δεν φέρει ανάλογα παραδείγματα πλην των συγκεκριμένων αυτομέλων (εξαποστειλαρίων)-δεν υπάρχουν εξάλλου- αλλά και κυρίως διότι δεν έχουν εφαρμογή στην πράξη. Ο τρίτος ήχος έχει δυο καθαρούς τόνους από τη βάση του όπως και ο πλ. του δ'. Ο τελευταίος, μπορεί να εμφανίσει ενίοτε τον Βου με ύφεση, αλλά μετά από αρκετή διάρκεια του μέλους, (όπως στη δοξολογία του Ιακώβου κ.λ.π.) ο γ' όμως ποτέ. Αυτό σε περίπτωση που λόγω των πτώσεών του, το προσομοίαζε κάποιος με τον πλ. του δ΄. Εδώ όμως με την έναρξη του τροπαρίου τίθεται ύφεση στον Κε, οπότε αποκλείεται αυτή η περίπτωση.

Πολύ ευχαρίστως στο μέλλον θα παρουσιάσω και ηχογραφήσεις, προς το παρόν όμω είναι τεχνικά χρονοβόρο, διότι το μεγαλύτερο μέρος του ηχητικού μου αρχείου είναι σε αναλογική μορφή (ταινίες) και απαιτεί αρκετό χρόνο η ψηφιοποίησή του.

Συμπληρώνοντας πρέπει να πω ότι τα προαναφερθέντα τροπάρια μπορούν να καταταγούν μαζί με την περίπτωση του "Επεφάνης σήμερον".
Άβαταρ μέλους
VZacharis
Τακτικός
Δημοσιεύσεις: 15
Εγγραφή: 21 Φεβ 2008, 12:03

Απ: Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Δημοσίευση από VZacharis »

Miltiadis Pappas έγραψε:κ. Ζαχάρη,
Ζάχαρη
Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο ψάλλονται στη Μ. Εκκλησία κατ'αρχάς και μη στέκεστε σε μια συγκεκριμένη ηχογράφηση. Ο ίδιος ο Θρ. Στανίτσας είναι αυτός που ψάλλει (αλλά και όχι μόνο) τη συγκεκριμένη θέση στο "υπερέχει" με τον Ζω φυσικό. Όσο αφορά τα μουσικά κείμενα σας ενημερώνω ότι ουδέποτε έγινε μέχρι και σήμερα χρήση της Κυψέλης του Στεφάνου. Το "Θεαρχίω νεύματι" ψάλλεται σχεδόν όπως του Πέτρου, το οποίο έχει καταγράψει ο Κ. Πρίγγος στην φόρμιγγά του. Στη συγκεκριμένη γραμμή του Πέτρου πολλές φορές γίνεται διάνθιση της θέσεως ανεβαίνοντας μια ακόμη φωνή, η οποία ενώ (σύμφωνα με τα ισχύοντα της θεωρίας) θα έπρεπε να ήταν με ύφεση, παραμένει φυσικός.
Μια και δεν το έχω ακούσει δεν μπορώ να εκφέρω γνώμη, αλλά ο Πρίγγος το γράφει με ύφεση, καταγράφοντας προφανώς την προσωπική του εκτέλεση. Και προφανώς αυτή του Π.Ναού του καιρού του. (κοιτάξτε την επισύναψη)
Η εξήγηση του Καρά, είναι ανεπαρκής και άνευ βάσεως, διότι (εκ της προφορικής παραδόσεως πάντοτε ορμώμενος) δεν φέρει ανάλογα παραδείγματα πλην των συγκεκριμένων αυτομέλων (εξαποστειλαρίων)-δεν υπάρχουν εξάλλου- αλλά και κυρίως διότι δεν έχουν εφαρμογή στην πράξη. Ο τρίτος ήχος έχει δυο καθαρούς τόνους από τη βάση του όπως και ο πλ. του δ'. Ο τελευταίος, μπορεί να εμφανίσει ενίοτε τον Βου με ύφεση, αλλά μετά από αρκετή διάρκεια του μέλους, (όπως στη δοξολογία του Ιακώβου κ.λ.π.) ο γ' όμως ποτέ. Αυτό σε περίπτωση που λόγω των πτώσεών του, το προσομοίαζε κάποιος με τον πλ. του δ΄. Εδώ όμως με την έναρξη του τροπαρίου τίθεται ύφεση στον Κε, οπότε αποκλείεται αυτή η περίπτωση.
Δεν θα συμφωνήσω.
Η εξήγηση του Καρά λογικότατη (κατά την γνώμη μου) είναι και βγαίνει από την παρατήρηση αυτής της προφορικής παράδοσης, αναφέρεται μόνο σε αυτό τον πρόλογο (όπως είπατε κι εσείς-δεν υπάρχουν εξάλλου-άλλα) μιλώντας για την μαλακή κλίμακα που χρησιμοποιεί εδώ ο πλ.Δ'. Και έχουμε πολλά ηχητικά παραδείγματα ότι αυτή ακριβώς η κλίμακα χρησιμοποιείται και εδώ. Το χαμηλωμένο Κε ίσα-ίσα που στηρίζει αυτή την θεώρηση.

Στον τέταρτο της παπαδικής που λέτε εσείς ότι πρέπει να ανήκουν αυτά τα τροπάρια, θα κάνατε δύο μείζονες τόνους προς τα πάνω;;; Δεν νομίζω... Μαλακή κλίμακα θα χρησιμοποιούσατε, σωστά;

Αντίθετα ανεπαρκής (εκ πρώτης όψεως τουλάχιστον και αφού δεν μας δώσατε παραπάνω στοιχεία), είναι η δική σας θεώρηση περι τετάρτου ήχου της παπαδικής.

Όσο γι αυτό:
Ο τελευταίος, μπορεί να εμφανίσει ενίοτε τον Βου με ύφεση, αλλά μετά από αρκετή διάρκεια του μέλους
δεν είναι ακριβές. Κοιτάξτε την επισύναψη από το ειρμολόγιο του Π.Βυζαντίου.
Συμπληρώνοντας πρέπει να πω ότι τα προαναφερθέντα τροπάρια μπορούν να καταταγούν μαζί με την περίπτωση του "Επεφάνης σήμερον".
Αφού το "Επεφάνης σήμερον" είναι Δ' του στιχηραρίου. Λέτε ότι και αυτό έπρεπε να ανήκει στον Δ' της παπαδικής;

Υ.Γ.
Ο τρίτος ήχος έχει δυο καθαρούς τόνους από τη βάση του όπως και ο πλ. του δ'.
Τι ακριβώς εννοείτε εδώ; Ο τρίτος όντως έχει 2 τόνους (μείζονες) πάνω από την βάση του, ο πλ.Δ' όμως έχει 12-10 μείζονα και ελάσσονα. Κάτι άλλο εννοείτε;
Δεν έχετε τα απαραίτητα δικαιώματα για να δείτε τα συνημμένα αρχεία σε αυτή τη δημοσίευση.
Τελευταία επεξεργασία από το μέλος VZacharis την 21 Ιούλ 2008, 12:22, έχει επεξεργασθεί 2 φορές συνολικά.
Άβαταρ μέλους
VZacharis
Τακτικός
Δημοσιεύσεις: 15
Εγγραφή: 21 Φεβ 2008, 12:03

Απ: Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Δημοσίευση από VZacharis »

Ένα-ένα τα θυμάμαι... (αυτό που λένε "ότι θυμάμαι χαίρομαι...")

Για την προφορική παράδοση. Στο "Τὸν νυμφώνά Σου βλέπω" και στην φράση "ἵνα εἰσέλθω ἐν αὐτῷ", δεν κάνετε με έλξη εκείνο το Πα; (και τον Βου φυσικά)

Αν είναι τρίτος το Πα δεσπόζει και δεν έλκεται.
Αν είναι Άγια της Παπαδικής, τότε εκεί είναι Βου και επίσης δεν έλκεται.
Αν είναι πλ.Δ' κατα τριφωνίαν όμως, είναι Κε (το κάτω από τον Νη) και έλκεται.

Συμπληρωματικά στα προηγούμενα.
Δεν έχετε τα απαραίτητα δικαιώματα για να δείτε τα συνημμένα αρχεία σε αυτή τη δημοσίευση.
Τελευταία επεξεργασία από το μέλος VZacharis την 21 Ιούλ 2008, 12:04, έχει επεξεργασθεί 1 φορά συνολικά.
Άβαταρ μέλους
spyridon
Παλαίμαχος
Δημοσιεύσεις: 56
Εγγραφή: 30 Ιουν 2008, 14:30

Απ: Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Δημοσίευση από spyridon »

Αγαπητοί μου, κ. Παππά και κ. Ζάχαρη.

Παρακολουθώ με πολύ ενδιαφέρον την ανταλλαγή των απόψεών σας και χαίρομαι γιατί στηρίζονται σε επιχειρήματα και σοβαρές θέσεις.

κ. Παππά.

Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η θέση σας και επιφυλάσσομαι να την μελετήσω. Δυστυχώς δεν έχω καθόλου χρόνο αυτές τις ημέρες ώστε και η παρέμβασή μου να είναι ουσιαστικότερη.

Χωρίς να είμαι σε θέση να τοποθετηθώ επί του παρόντος, και χωρίς διάθεση αντιπαράθεσης καταθέτω κάποιες σκέψεις επί του θέματος, με την επιφύλαξη να επανέλθω σε εύθετο χρόνο.

Τα μέλη αυτά όπως και τα εξαποστελάρια Χριστουγέννων και Θεοφανείων κλπ, επιγράφονται μεν ως τρίτου ήχου, παρατηρούμε όμως οτι ψάλλονται σε μαλακή διατονική κλίμακα όπως αυτή που χρησιμοποιεί ο πλ. δ΄ τρίφωνος. Αν κάνει κανείς την σύγκριση με τα αλληλουάρια και το Ιδού ο νυμφίος κλπ. της μεγάλης εβδομάδος, θα διαπιστώσει οτι χρησιμοποιούν την ίδια κλίμακα, ισοκρατήματα, έλξεις κλπ, αναλόγως βεβαίως της κατευθύνσεως της μελωδίας.

Εκεί παρατηρούμε διέσεις επί του Βου και του Πά καθώς επίσης και επί του Κε όταν το μέλος ανεβαίνει έως τον Νή. Αντίθετα όταν το μέλος μόλις φθάνει μέχρι τον Κέ αυτός είναι ύφεση. Επομένως η άποψη του Καρά βρίσκει ερείσματα στην πράξη, και είναι αξιοπρόσεκτη.

Το "επεφάνης σήμερον" που αναφέρετε παρουσιάζει όντως μεγάλο ενδιαφέρον και είναι ενδεικτικό της αλλοιώσεως του τρόπου που ψάλλονται πολλά μέλη. Ιδιαίτερα εάν συγκριθεί το μέλος με το "Η Παρθένος σήμερον" μπορεί να προκύψουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Νομίζω όμως οτι είναι διαφορετική περίπτωση από αυτές που συζητάμε εδώ.

Κατά τα άλλα σε πολλά είμαι σύμφωνος με τον κ. Ζάχαρη.

Σας ευχαριστώ. Και αναμένω τις χρήσιμες τοποθετήσεις σας που μας βοηθούν να βλέπουμε τη μουσική μας με την ερευνητική ματιά και το ενδιαφέρον που αξίζει.

Με σεβασμό και εκτίμηση.

π. Σπυρίδων Σκορδίλης.
Άβαταρ μέλους
VZacharis
Τακτικός
Δημοσιεύσεις: 15
Εγγραφή: 21 Φεβ 2008, 12:03

Απ: Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Δημοσίευση από VZacharis »

Πατήρ Σπυρίδων ευλογείτε!
spyridon έγραψε: Κατά τα άλλα σε πολλά είμαι σύμφωνος με τον κ. Ζάχαρη.
Εμένα θα με ενδιέφερε πιο πολύ ν' ακούσω κι εκείνα τα λίγα που δεν συμφωνούμε. Από αυτά μαθαίνουμε άλλωστε...

Την ευχή.
Άβαταρ μέλους
spyridon
Παλαίμαχος
Δημοσιεύσεις: 56
Εγγραφή: 30 Ιουν 2008, 14:30

Απ: Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Δημοσίευση από spyridon »

Αγαπητέ μου κ. Ζάχαρη.

Ήλπιζα να μή μου κάνετε αυτή την ερώτηση. Με ειλικρίνεια όμως θα σας απαντήσω.

Η διαφωνία μου μαζί σας δεν είναι για μουσικό θέμα. Η εξήγηση του Καρά κατά τη γνώμη μου είναι η πληρέστερη. Αλλά ακούω, διαβάζω και προσπαθώ να μαθαίνω.

Ο κ. Παππάς επιφυλάχθηκε να μας παραθέσει υλικό πάνω στο οποίο στηρίζει τη θέση του.
Περιμένω με πολύ ενδιαφέρον να το δώ και να το ακούσω.
Αντίθετα ανεπαρκής (εκ πρώτης όψεως τουλάχιστον και αφού δεν μας δώσατε παραπάνω στοιχεία), είναι η δική σας θεώρηση περι τετάρτου ήχου της παπαδικής.
Μήπως είναι λίγο βιαστική αυτή η απάντηση;

Γι αυτό έγραψα οτι στα πιό πολλά συμφωνώ μαζί σας.

Να είσαστε καλά κ. Ζάχαρη.

Με εκτίμηση.

π. Σπυρίδων Σκορδίλης.
Άβαταρ μέλους
VZacharis
Τακτικός
Δημοσιεύσεις: 15
Εγγραφή: 21 Φεβ 2008, 12:03

Απ: Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Δημοσίευση από VZacharis »

spyridon έγραψε:Αγαπητέ μου κ. Ζάχαρη.

Ήλπιζα να μή μου κάνετε αυτή την ερώτηση. Με ειλικρίνεια όμως θα σας απαντήσω.

Η διαφωνία μου μαζί σας δεν είναι για μουσικό θέμα. Η εξήγηση του Καρά κατά τη γνώμη μου είναι η πληρέστερη. Αλλά ακούω, διαβάζω και προσπαθώ να μαθαίνω.

Ο κ. Παππάς επιφυλάχθηκε να μας παραθέσει υλικό πάνω στο οποίο στηρίζει τη θέση του.
Περιμένω με πολύ ενδιαφέρον να το δώ και να το ακούσω.
Αντίθετα ανεπαρκής (εκ πρώτης όψεως τουλάχιστον και αφού δεν μας δώσατε παραπάνω στοιχεία), είναι η δική σας θεώρηση περι τετάρτου ήχου της παπαδικής.
Μήπως είναι λίγο βιαστική αυτή η απάντηση;

Γι αυτό έγραψα οτι στα πιό πολλά συμφωνώ μαζί σας.

Να είσαστε καλά κ. Ζάχαρη.

Με εκτίμηση.

π. Σπυρίδων Σκορδίλης.
Πατήρ Σπυρίδων ευλογείτε.
Ότι γράφτηκε δεν γράφτηκε με σκοπό να θίξει!

Απλά διαπίστωση έκανα, συγκρίνοντας τις δύο θέσεις (του Καρά και του κ.Παππά), ενδεχομένως με κάποια βιασύνη αποβλέποντας στο να "πιέσω" (τρόπο τινά) τον κ.Παππά για περισσότερα στοιχεία πάνω στην άποψή του. Ούτε τον ξέρω, ούτε με ξέρει (φαντάζομαι), ούτε υπάρχει κάποια κόντρα ανάμεσά μας.

Περιμένω κι εγώ τα στοιχεία της απόψεως του κ.Παππά.

Την ευχή.
Άβαταρ μέλους
spyridon
Παλαίμαχος
Δημοσιεύσεις: 56
Εγγραφή: 30 Ιουν 2008, 14:30

Απ: Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Δημοσίευση από spyridon »

Αγαπητέ κ. Ζάχαρη.

Πέρα από όλα αυτά, το σημαντικό νομίζω, είναι το γνήσιο ενδιαφέρον όλων μας για την πατρώα μουσική.

Σε καιρούς δύσκολους, που όλα παγκοσμιοποιούνται και αφομοιώνονται υπάρχουν άνθρωποι σαν τον κ. Παππά και σαν κι εσάς (ασφαλώς και πολλούς άλλους), που δημιουργείτε τις προϋποθέσεις για να ζήσει η μουσική μας και να παραδοθεί γνήσια στις επόμενες γενιές.

Να σας έχει ο Θεός καλά, και να σας δυναμώνει.

Με εκτίμηση.

π. Σπυρίδων Σκορδίλης.
Miltiadis Pappas
Γενικός Συντονιστής
Δημοσιεύσεις: 34
Εγγραφή: 07 Φεβ 2008, 16:07

Απ: Έλξη (ύφεση) του Κε στα Εξαποστειλάρια του γ' ήχου

Δημοσίευση από Miltiadis Pappas »

π. Σπυρίδωνα,
σας ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια.

κ. Ζαχάρη,

είναι δικαίωμά σας να συμφωνείτε με την άποψη του Καρά ή οποιουδήποτε άλλου και ο σκοπός μου δεν είναι να σας πείσω περί της δικής μου απόψεως, αλλά να καταγράψω την προφορική παράδοση της Μ. Εκκλησίας, όπως αυτή διδάχθηκα και άκουσα επί μία δεκαετία.
Ως εκ τούτου, επανερχόμενος στη θεωρία του Σ. Καρά την οποία επικαλεστήκατε, επαναλαμβάνω ότι είναι ανεπαρκής και ελλιπής στο συγκεκριμένο σημείο. Ειδικότερα, μιλώντας για τον γ' ήχο στον οποίο και αναφερόμαστε, αναφέρει ότι: "Τα μουσικά γένη δεν είναι μονοειδή, αλλά-πλην του εναρμονίου-υποδιαιρούνται εις δύω αποχρώσεις έκαστον, "χρόας" καλουμένας των γενών: μαλακήν και σκληράν". (Θεωρητικόν,Τόμος Α, σ. 237) Είναι λοιπόν σαφής η θέση του (με την οποία και συμφωνώ ως προς τον γ' ήχο, στον οποίο φέρεται ότι ανήκουν τα συγκεκριμένα τροπάρια. Επομένως δεν δικαιολογείται η ύπαρξη του Κε ύφεση στον γ' ήχο αφού και ο ίδιος ο Καράς (ορθώς) τον εμφανίζει και ως δεσπόζοντα φθόγγο, και ως τέτοιος δεν γίνεται να αλλοιώνεται και μάλιστα επανειλημμένως.
Ακόμη όμως και αν τα θεωρήσετε ως τριφωνούντα μέλη του πλ. του δ' ήχου, η θεωρία του Καρά, έρχεται σε σύγχυση, διότι η ύφεση του Βου (τριφωνούντα στον γα ως Κε) δεν είναι αυτή για την οποία κάνω λόγο. Και αυτό διότι ο Καράς ισχυρίζεται ύφεση δύο κομμάτων ενώ η προφορική παράδοση που όλοι ψάλλουμε, θέλει τον Κε με ύφεση ημιτονίου. Σε μεγαλύτερο ατόπημα δε εμπίπτει όταν αφού κάνει κρίση στους τρεις διδασκάλους που τοποθέτησαν τον τρίτο και βαρύ στο εναρμόνιο και όχι στο σκληρό διάτονο (στο οποίο γενικώς συμφωνώ) έχει προαναφερθεί στα διαστήματα του σκληρού διατόνου ως τόνο, τόνο και λείμμα (5 1/2), και με τη λέξη "ίσως" επισφραγίζει την αβέβαιη και άτοποη κατ'εμέ θεωρία του περί του αν πρέπει να έχει ύφεση δυο μορίων ο Κε, τον οποίο παρακάτω μάλιστα τιον δείχνει με δίεση προς τον Ζω!!! (Σ. 348). Ανεπαρκέστατη κατά την άποψή μου είναι η ανάλυση της εκτέλεσης του ίσου με τα κεντήματα επάνω από το ολίγον, στη συλλαβή "Μα-κα-α" του "Μακάριος ανήρ", όπου: προκειμένου να "νομιμοποιήσει τις απόψεις του, θέτει ύφεση δύο μορίων στον Βου, ο όποίος (πάντα κατά τον Καρά) είναι ήδη κατά δύο μόρια ελαττωμένος. Έτσι το διάστημα Πα-Βου γίνεται πλέον οκτώ μόρια. Αλλά ακόμη και αν κάνω λάθος εκτίμηση και θεωρεί την ύφεση απαραίτητη, προκειμένου να γίνει το διάστημα 10 μόρια, και πάλι λανθάνει κατά πολύ, διότι ουδείς εξ' όσων γνωρίζω ψαλτών, δεν εκτελεί τον Βου στπ αναφερθέν σημείο με ύφεση, αντιθέτως. Αρκετά όμως περί της θεωρίας του Καρά.

Στον τέταρτο κ. Ζαχάρη χρησιμοποιείται και το μαλακό αλλά και το σκληρό κυρίως τετράχορδο, ως γνωστόν. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα η δοξολογία σε άγια του Πέτρου, το κοινωνικό της εβδομάδος "Ποτήριον" κ.λ.π., όπου σε όλα τα παπαδικά μέλη όταν το μέλος εγγίζει τον Ζω είναι με τη γνωστή ύφεση, όταν όμως σταθεί, ή κινηθεί προς αυτόν και τον ξεπεράσει είναι φυσικός. Θα προχωρήσω ακόμη περισσότερο, αναφέροντας την περίπτωση του Γ. Ραιδεστηνού (Β΄), ο οποίος, στη σύνθεση "Τον νυμφώνα Σου..." αφού βάζει απλές υφέσεις, συνεχίζει, θεωρώντας τον Δι ως Κε, θέτει τη γενική ύφεση επ' αυτού, σαν να ήταν Ζω. Είναι δε χαρακτηριστικότατη και η κατάληξη όπου και ο τελευταίος Κε είναι και αυτός με ύφεση.

Τέλος, περί του βου εν υφέσει του πλ. του δ' η θέση μου είναι ακριβέστατη κ. Ζαχάρη. Προσέξτε αυτή τη φορά, τόσο τα ανοιξαντάρια του Φωκαέως, όσο και το "Μακάριος Ανήρ" του Πέτρου, τη δοξολογία του Ιακώβου που ανέφερα στο προηγούμενο μήνυμά μου, αλλά και τα κοινωνικά "Αινείτε" Ιωάννου πρωτοψάλτου στον γ, πλ. του δ' και τέλος τα χερουβικά του Φωκαέως στους παραπάνω ήχους και θα διαπιστώσετε τα γραφόμενά μου.

Αναφερθήκατε στο τροπάριο "Τον νυμφώνα σου βλέπω". Όχι κ. Ζαχάρη δεν υπάρχει λόγος στον Πα να γίνει έλξη και δεν γίνεται (ως γ' ήχος), παρά μόνο αν θεωρηθεί ως μέλος κλιτού. Γίνεται στον Βου που δικαιολογείται και επιβάλλεται είτε θεωρείται ο ήχος γ', είτε ως δ' (πρόκειται για τον Γα με δίεση σε θέση άγια). Αν είναι πάλι πλ. του δ' κατά τριφωνία, ναι μπορεί να υπάρξει μια έλξη. Θα σας έλεγα μάλιστα ότι άπό τις εκτελέσεις των πατριαρχικών ψαλτών τείνει (και μάλλον έτσι είναι η πραγματικότητα) να είναι μέλος κλιτού, το οποίο βρίσκει την εφαρμογή του στον άγια.
Τελευταία επεξεργασία από το μέλος Miltiadis Pappas την 22 Ιούλ 2008, 23:25, έχει επεξεργασθεί 2 φορές συνολικά.
Απάντηση

Επιστροφή στο “Ήχος γ'”