Τι είναι Χρόνος στην Ψαλτική;

Περί Χρόνου, Χρονικής αγωγής, και Ρυθμού.
Άβαταρ μέλους
Παναγιώτης
Διαχειριστής
Δημοσιεύσεις: 901
Εγγραφή: 07 Φεβ 2008, 05:43

Τι είναι Χρόνος στην Ψαλτική;

Δημοσίευση από Παναγιώτης »

Ἀπάντησις:

1. Χρύσανθος (Θεωρητικὸν Μέγα τῆς Μουσικῆς 1832, ἔτοιμο πρὸς ἔκδοση περὶ τὸ 1816), σ. 52.

§114. Χρόνος εἶναι, κατὰ τοὺς φιλοσόφους, καταμέτρησις τῆς κινήσεως τοῦ κινουμένου. [...]

§115. Ἕκαστος χαρακτὴρ, ὅς τις φανερόνει ἕνα φθόγγον, ἐξοδεύει ἕνα χρόνον· ἡ δὲ Ὑποῤῥοὴ, ἥ τις ἐξοδεύει δύο συνεχεῖς φθόγγους, ἐξοδεύει δύο χρόνους, καὶ λαμβάνει πάλιν ἕκαστος φθόγγος αὐτῆς ἀνὰ χρόνον ἕνα.


2. Χρύσανθος (Εἰσαγωγὴ εἰς τὸ Θεωρητικὸν καὶ Πρακτικὸν τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς, 1821), σ. 12.

β᾿. Καταμετρεῖται δὲ ὁ χρόνος, μὲ τὸ νὰ κινῆται ἡ χεὶρ ἄνω καὶ κάτω, κρούουσα τὸ γόνυ. Ὁ καιρὸς λοιπὸν, ὁποῦ ἐξοδεύεται ἀπὸ τὴν μίαν κροῦσιν ἕως εἰς τὴν ἄλλην, λογαριάζεται ἕνας χρόνος.


3. Χουρμούζιος Χαρτοφύλαξ (1829), σ. 51.

(γ'.) Ἕνας χαρακτὴρ ἢ μία σύνθεσις ὁποῦ φανερώνει ἕνα φθόγγον, ἐξοδεύει ἕναν χρόνον, ἡ δὲ ὑποῤῥοὴ ὁποῦ φανερώνει δύω συνεχεῖς φθόγγους, ἐξοδεύει δύω χρόνους.

(δ'.) Τὸ κλάσμα, ὅπου ἤθελε τεθῇ, θέλει ὁποῦ ὁ φθόγγος τοῦ χαρακτῆρος νὰ ἐξοδεύει δύω χρόνους, ἕνα διὰ τὸν χαρακτῆρα καὶ ἕνα διὰ τὸ κλάσμα. [...]


4. Παναγιώτης Ἀγαθοκλέους, Θεωρητικόν (Ἀθῆνα 1855), σ. 86.

[...] Εἶναι δὲ ὁ χρόνος κατὰ τοὺς Μουσικοὺς καιρὸς, ὅστις ἐξοδεύεται ἀπὸ μιᾶς κρούσεως τῆς χειρός ἕως τῆς ἀκολούθου, ὁμαλῶς κινουμένης πρὸς τὰ ἄνω, καὶ κρουούσης κατὰ τοῦ γόνατος. Μία δὲ κροῦσις καὶ μία ἄρσις εἶναι τὰ συστατικὰ τοῦ χρόνου [...].


5. Μισαὴλ Μισαηλίδου, Νέον Θεωρητικόν (ἐν Ἀθῆναις 1902), σ. 51.

Χρόνος λέγεται ἡ τακτικὴ καὶ σύγχρονος πρὸς τὴν ἐξαγγελίαν ἑκάστου φθόγγου κίνησις τῆς χειρὸς δι' ἄρσεων καὶ θέσεων.


6. Εὐθυμιάδης, Θεωρητικόν (Θεσσαλονίκη 1997), σ. 20.

Ὁ προσδιορισμὸς τῆς διαρκείας τῶν φθόγγων ὀνομάζεται χρόνος. [...]

Μία θέσις μαζὶ μὲ τὴν ἑπόμενή της ἄρσι ἀποτελοῦν ἕνα μουσικὸ χρόνο. Εἶναι, λοιπόν, ἡ θέσις καὶ ἡ ἄρσις τὰ δύο ἴσα ἡμιχρόνια τοῦ μουσικοῦ χρόνου.


7. Ἀστέριος Κ. Δεβρελῆς (Μέθοδος, Θεσσαλονίκη 1989), σ. 74.

Χρόνος λέγεται ἡ σταθερὴ καὶ εὔτακτη κίνηση τοῦ χεριοῦ μὲ ἄρσεις καὶ θέσεις ἀναφορικὰ μὲ τὴν ἐξαγγελία τῶν φθόγγων. Κάθε χαρακτήρας ἔχει ἀξία μιᾶς χρονικῆς μονάδας, δηλαδὴ ἑνὸς χρόνου (μιᾶς θέσης καὶ μιᾶς ἄρσης).

Δὲς ἐπίσης [Πρόγραμμα ταχύρρυθμης ἐκμάθησης..., Θεσσαλονίκη 1990)]: Ἀναλυτικὰ παραδείγματα ἁπλοῦ χρόνου, σ. 9, 10.


8. Δημήτριος Ἰωαννίδης, Θεωρητικόν (Ἀθῆναι 2005), σ. 22.

"...Χρόνος, λέγεται ἡ διάρκεια ποὺ ἔχει κάθε χαρακτήρας κατὰ τὴν ἐκτέλεσή του. Ὁ χρόνος διαιρεῖται σὲ 2 μέρη: Στὴ Θέση καὶ στὴν Ἄρση.

Θέση λέγεται τὸ κάτω σημεῖο τοῦ χρόνου (δηλαδὴ τὸ κτύπημα τοῦ χεριοῦ στὸ τραπέζι ἢ στὸ πόδι μας). Ἄρση λέγεται τὸ πάνω σημεῖο τοῦ χρόνου (δηλαδὴ ὅταν σηκώνουμε τὸ χέρι).

Κάθε χαρακτήρας ποσότητος, δικαιοῦται ἕναν (1) ὀλόκληρο χρόνο (δηλαδή μία Θέση καὶ μία Ἄρση). Ἕνας λοιπόν ὀλόκληρος χρόνος, μία θέση καὶ μιὰ ἄρση, ἰσχύουν γιὰ κάθε χαρακτήρα τῆς Β.Μ. Ὅλα τὰ ἄλλα περὶ συνεπτυγμένων μέτρων καὶ ρυθμῶν, εἶναι ἀνυπόστατα τερτίπια τῶν Εὐρωπαϊστῶν καὶ τίποτε ἄλλο".


9. Θρασύβουλος Στανίτσας (ἀπὸ συνέντευξη, Φεβρ. 1987 - Χρήστος Ἀ. Τσιούνης).

«κάθε χαρακτῆρας μὲ ἁπλὸ χρόνο βέβαια ἔχει μιὰ θέση καὶ μιὰ ἄρση».


10. Μὲ ἁπλὰ λόγια, σύμφωνα με τὶς ἀνωτέρω ἀναφορές:

Ἕνας Χρόνος = Ἕνας φθόγγος (τὸ '=' σημαίνει ἰσοδυναμεῖ σὲ χρονική διάρκεια).

Δύο Χρόνοι = Δύο φθόγγοι ἢ ἕνας φθόγγος μὲ κλάσμα ἢ ἕνας φθόγγος μὲ ἁπλή.


από το ΑΝΑΛΟΓΙΟΝ.gr
Μέγα μὲν τὸ ἀπερισπάστως προσεύχεσθαι· μεῖζον δὲ καὶ τὸ ψάλλειν ἀπερισπάστως

Επιστροφή στο “Χρόνος και Ρυθμός”