- Γράφτηκε από: Πρωτοπρ. Ἀναστάσιος Κ. Γκοτσόπουλος
- Κατηγορία: Κανονικότητα
- Εμφανίσεις: 165
Η ευχαριστιακή νηστεία και η Θ. Λειτουργία των Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων (ιστορικοκανονική προσέγγιση)
Πρωτοπρεσβύτερος Αναστάσιος Κ. Γκοτσόπουλος, Εφημέριος Ι. Ν. Αγ. Νικολάου Πατρών
Περιοδικό ΕΦΗΜΕΡΙΟΣ, τομ. 66/ Ιαν.-Φεβ. 2017, σελ. 4-8
Αναμφισβήτητα η Θ. Λειτουργία των Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων διασώζει αρχαία λειτουργική πρακτική[1], αλλά κυρίως το ασκητικό ήθος και την πνευματικότητα της Ορθοδόξου παραδόσεως μέχρι τις ημέρες μας.
Η περίοδος της Μ. Τεσσαρακοστής είναι η κατ’ εξοχήν πένθιμη περίοδος της Εκκλησίας μας. Το πένθος δηλούται με την απαγόρευση τελέσεως εορταστικών εκδηλώσεων και ακολουθιών[2], αλλά και με δύο πρακτικές που σχετίζονται άμεσα με το υπό εξέταση θέμα: με την καθιέρωση αυστηρότατης νηστείας και με την απαγόρευση τελέσεως Θ. Λειτουργίας τις καθημερινές ημέρες της Μ. Τεσσαρακοστής.
- Γράφτηκε από: ΠΠαπαδημητρίου
- Κατηγορία: Κανονικότητα
- Εμφανίσεις: 181
Αὐτὸ τὸ ἄρθρο τοῦ 2008, εἶναι ἀντιγραφὴ ἀπὸ παρόμοιο θέμα στὸ φόρουμ Ἀναλόγιον.
Διευκρίνισις: Το πως θα νηστεύσουμε προ της Θείας Κοινωνίας, καθορίζεται από τον πνευματικό-εξομολόγο μας στην εξομολόγησή μας. Εμείς εδώ μιλάμε γενικά.
Μερικοί, ακόμη και Γέροντες, και Επίσκοποι, λένε δημοσίως ότι δεν πρέπει να νηστεύουμε προ της θείας Κοινωνίας (και μάλιστα της Κυριακάτικης λειτουργίας). Και που το στηρίζουν; Το στηρίζουν λέγοντας ότι δεν υπάρχει ιερός Κανόνας που να λέει να νηστεύουμε προ της θείας Κοινωνίας!
Και ερωτώ: υπάρχει ιερός Κανόνας που να λέει να μη νηστεύουμε προ της θείας Κοινωνίας;
- Γράφτηκε από: Ἱερά Μητρ. Πειραιῶς
- Κατηγορία: Κανονικότητα
- Εμφανίσεις: 81
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ
Εν Πειραιεί τη 9η Μαΐου 2022
ΠΡΟΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΚΟΙΝΟΥ ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥΣ ΤΟ 2025
Καταρχήν θα θέλαμε να απευθύνουμε στους αγαπητούς αναγνώστες των Ανακοινώσεων μας τους πιο εγκάρδιους πασχάλιους χαιρετισμούς μας, ευχόμενοι όπως ο Αναστάς Κύριος μας καταυγάζει με το ανέσπερο Φως της Αναστάσεως και μας οδηγεί στην επίγνωση της αληθείας Του, η οποία είναι για την Εκκλησία μας συνώνυμη με την σωτηρία μας. Το αναστάσιμο Φως δεν είναι μια αφηρημένη φιλοσοφική έννοια, αλλά μια πραγματικότητα, την οποία βιώνουν οι άγιοι της Εκκλησίας μας και όσοι έχουν καθαριστεί από τα πάθη, σύμφωνα με τον υμνογράφο: «καθαρθώμεν τας αισθήσεις και οψόμεθα τω απροσίτω φωτί της Αναστάσεως», (στιχηρό της α΄ ωδής του αναστασίμου Κανόνος). Είναι η βίωση των ακτίστων ενεργειών του Θεού, οι οποίες πηγάζουν αενάως και αχρόνως και από τα τρία πρόσωπα της Τριαδικής Θεότητος. Μετά δε την εν χρόνω σάρκωση του Θεού Λόγου και από το αναστημένο Σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Αυτό το Φως διαλύει τα ζοφερά σκοτάδια του ψεύδους, των πλανών και των αιρέσεων, τα οποία δημιουργεί η αμαρτία.
- Γράφτηκε από: Μητρ. Πειραιῶς κ. Σεραφείμ
- Κατηγορία: Κανονικότητα
- Εμφανίσεις: 73
ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ:
«ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑΛΙΟΥ ΚΑΝΟΝΟΣ. ΔΥΝΑΤΑΙ ΝΑ ΑΛΛΑΓῌ;».
Πειραιάς, 15 Ἀπριλίου 2024
«Πάντας τοὺς τολμῶντας παραλύειν τὸν ὅρον τῆς ἁγίας καὶ μεγάλης συνόδου τῆς ἐν Νικαίᾳ συγκροτηθείσης ἐπὶ παρουσίᾳ τῆς εὐσεβείας τοῦ θεοφιλεστάτου βασιλέως Κωνσταντίνου, περὶ τῆς ἁγίας ἑορτῆς τοῦ σωτηριώδους Πάσχα, ἀκοινωνήτους καὶ ἀποβλήτους εἶναι τῆς ἐκκλησίας, εἰ ἐπιμένοιεν φιλονεικότερον ἐνιστάμενοι πρὸς τὰ καλῶς δεδογμένα, καὶ ταῦτα εἰρήσθω περὶ τῶν λαϊκῶν. Εἰ δέ τις τῶν προεστώτων τῆς ἐκκλησίας, ἐπίσκοπος, ἢ πρεσβύτερος, ἢ διάκονος, μετὰ τὸν ὅρον τοῦτον τολμήσειεν ἐπὶ διαστροφῇ τῶν λαῶν καὶ ταραχῇ τῶν ἐκκλησιῶν ἰδιάζειν, καὶ μετὰ τῶν Ἰουδαίων ἐπιτελεῖν τὸ Πάσχα· τοῦτον ἡ ἁγία σύνοδος ἐντεῦθεν ἤδη ἀλλότριον ἔκρινε τῆς ἐκκλησίας, ὡς οὐ μόνον ἑαυτῷ ἁμαρτίας ἐπισωρεύοντα, ἀλλὰ πολλοῖς διαφθορᾶς καὶ διαστροφῆς γινόμενον αἴτιον· καὶ οὐ μόνον τοὺς τοιούτους καθαιρεῖ τῆς λειτουργίας, ἀλλὰ καὶ τοὺς τολμῶντας τούτοις κοινωνεῖν μετὰ τὴν καθαίρεσιν. Τοὺς δὲ καθαιρεθέντας ἀποστερεῖσθαι καὶ τῆς ἔξωθεν τιμῆς, ἧς ὁ ἅγιος Κανὼν καὶ τὸ τοῦ Θεοῦ ἱερατεῖον μετείληφεν».
- Γράφτηκε από: Ἀναλόγιον
- Κατηγορία: Κανονικότητα
- Εμφανίσεις: 2322
Εἴχαμε καὶ μιὰ ἄλλη πληροφορία γιὰ τὸ θέμα τοῦ ἡμερολογίου ἀργότερα, ὅταν ἤδη εἴχαμε χειροτονηθῇ ἱερεῖς, ὅπως τὴν διηγεῖται ὁ παπα-Χαράλαμπος: Ὅταν γυρίσαμε μὲ τὰ μοναστήρια, δὲν μνημονεύαμε τὸν Πατριάρχην. Ὅταν ἤλθαμε ὅμως στὴν Νέα Σκήτην, ἔπρεπε κάποτε νὰ πάω νὰ λειτουργήσω στὴν ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Παύλου καὶ θὰ ἔπρεπε ἀσφαλῶς νὰ μνημονεύσω τὸν Πατριάρχη.
- Τί νὰ κάνω τώρα; ρώτησα τὸν Γέροντα.
- Πήγαινε, μοῦ λέγει, καὶ μνημόνευσε, κι' ὅταν ἔλθῃς θὰ μοῦ εἰπῇς τί αἰσθάνθηκες.
- Γράφτηκε από: ΠΠαπαδημητρίου
- Κατηγορία: Κανονικότητα
- Εμφανίσεις: 2738
(Τα παρακάτω δημοσιεύτηκαν πρώτα σε ηλ. γράμμα στις 31/8/06, και διαδικτυακά στις 9/4/08. Κατά τις ταπεινές μου γνώσεις δεν έχω δει παρόμοια αντιμετώπιση του θέματος και παρακαλώ αν γνωρίζετε αντίθετα να μου το γνωρίσετε)
Λέγεται από πολλούς ότι κάθε Σάββατο και Κυριακή όλου του έτους είναι υποχρεωτική η κατάλυσις ελαίου (εκτός του Μεγάλου Σαββάτου όπου είναι υποχρεωτική η νηστεία) και το στηρίζουν στον ΞΔ’ Κανόνα των Αγίων Αποστόλων:
«Ει τις Κληρικός ευρεθή την Κυριακήν ημέραν νηστεύων, ή το Σάββατον, πλην του ενός μόνον, καθαιρείσθω. Ει δε Λαϊκός, αφοριζέσθω».
Εμείς ταπεινώς νομίζουμε ότι δεν είναι υποχρεωτική η κατάλυσις ελαίου κάθε Σάββατο και Κυριακή κατά τον ανωτέρω ιερόν Κανόνα.
Ερμηνεύει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης (εν συντομία αναφέρω): «νηστεία μεν κυρίως είναι, η τελεία ασιτία, ή και το να τρώγη τινάς μίαν φοράν την ημέραν, κατά την εννάτην ώραν, με ξηροφαγίαν, άρτου δηλονότι μόνου και ύδατος». «Λοιπόν εις τον παρόντα Κανόνα διορίζουσιν οι Θείοι Απόστολοι, ότι όποιος Κληρικός ευρεθή να νηστεύη την ημέραν της Κυριακής ή του Σαββάτου, με ασιτείαν τελείαν ή και με ξηροφαγίαν εν τη εννάτη, έξω από ένα και μόνον Σάββατον.......Κληρικός, ας καθαίρεται, ει δε Λαικός ..... ας αφορίζηται».
Εξαιτίας των παραπάνω θεωρώ μη σωστή τη λέξη «υποχρεωτική» εν προκειμένω και μάλιστα ως «υποχρεωτική η κατάλυσις ελαίου». Αν κάποιος καταλύσει «νηστίσιμα» (π.χ. χαλβά, ταραμά) πρωι, μεσημέρι, βράδυ Σαββάτου, ή αν κάποιος καταλύσει έλαιον το πρωι και νηστήσιμα το βράδυ, νομίζω ότι δεν παραβαίνει τον ΞΔ' Κανόνα των Αγίων Αποστόλων, επειδή άλλο το νόημα της νηστείας τότε και άλλο το πεπλατυσμένο της τωρινό νόημα.
«Λύσις δε της νηστείας είναι το να φάγη τινάς προ της εννάτης ώρας, καν σύκα, κάν σταφίδας, κάν άλλο τοιούτο τι. Ή και το να φάγη έξω από τον άρτον, και το ύδωρ, και άλλα μερικά είδη βρωσίμων λιτών και ευτελών· λόγου χάριν, όσπρια, οίνον, ή έλαιον, ή οστρακόδερμα». «Κατάλυσις δε νηστείας είναι, όταν τρώγη τινάς από όλα τα βρώσιμα, και κρέας, θετέον και οψάρια, και γάλα, και τυρί, και τα λοιπά» (Άγιος Νικόδημος).
Π.Παπαδημητρίου
9 Απριλίου 2008
Σημείωσις 29/3/2020: Φυσικά δεν λέμε να μην καταλύουμε λάδι (υπήρχαν πάντως ασκητές/τριες που δεν έτρωγαν λάδι, π.χ. η Οσία Μαρία η Αιγυπτία, και ο γ. Παΐσιος αναφέρει, κ.λπ.). Απλά προσπαθήσαμε να εξηγήσουμε σωστά τον ανωτέρω κανόνα.
- Γράφτηκε από: Θεόδωρος Βαλσαμῶν
- Κατηγορία: Κανονικότητα
- Εμφανίσεις: 3172
Ὁ Θεόδωρος Βαλσαμῶν, στὴν ἐρμηνεία τοῦ Κανόνος ΟΕ' τῆς ΣΤ' Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἀναφέρει [PG, 137,769-772]:
«ΚΑΝΩΝ ΟΕ' «Τοὺς ἐπὶ τὸ ψάλλειν ἐν ταῖς ἐκκλησίαις παραγινομένους βουλόμεθα, μήτε βοαῖς ἀτάκτοις κεχρῆσθαι καὶ τὴν φύσιν πρὸς κραυγὴν ἐκβιάζεσθαι, μήτε τι ἐπιλέγειν τῶν μὴ τῇ ἐκκλησίᾳ ἀρμοδίων τε καὶ οἰκείων· ἀλλὰ μετὰ πολλῆς προσοχῆς καὶ κατανύξεως τὰς ψαλμῳδίας προσάγειν τῷ τῶν κρυπτῶν ἐφόρῳ Θεῷ. Εὐλαβεῖς γὰρ ἔσεσθαι τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ τὸ ἱερὸν ἐδίδαξε λόγιον (84).»
- Γράφτηκε από: ΠΠαπαδημητρίου
- Κατηγορία: Κανονικότητα
- Εμφανίσεις: 5810
Αὐτὸ τὸ ἄρθρο τὸ εἶχα γράψει τό 2004/2005 καὶ τὸ εἶχα κοινοποιήσει σὲ πλήθος Ἱερῶν Μητροπόλεων, Καθηγητῶν Πανεπιστημίου, κ.λπ.. Ἦταν δημοσιευμένο στὸ παλαιὸ Ἀναλόγιον (analogion.net), ἀλλὰ δημοσιεύθηκε ἀργότερα καὶ στὸ φόρουμ Ἀναλόγιον ἐδῶ.
Τὸ κείμενο εἶναι διαθέσιμο σὲ μορφὴ pdf ἐδῶ, παρακάτω σὲ ἁπλὸ κείμενο, και σε μορφή e-viewer στὸ τέλος τοῦ παρόντος. Στὸ τέλος παρέχεται καὶ ἡ ἐπιστολὴ ποὺ λάβαμε ἀπὸ τὸν π. Γεώργιο Μεταλληνό (κατόπιν ἀποστολῆς τοῦ ἄρθρου μας).
- Γράφτηκε από: Αρχιμ. Νικόδημος Βαλληνδράς
- Κατηγορία: Κανονικότητα
- Εμφανίσεις: 9357
ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΒΑΛΛΗΝΔΡΑ
ΟΙ ΨΑΛΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΙΕΡΟΥΣ ΚΑΝΟΝΑΣ
(Άρθρο του Μητροπολίτου Πατρών κ. Νικοδήμου Βαλληνδρά, το οποίο δημοσιεύθηκε σε συνέχειες το 1964 στα πρώτα φύλλα της Εφημερίδας «Ιεροψαλτικά Νέα», Μηνιαίου Οργάνου του Πανελληνίου Συνδέσμου Ιεροψαλτών «Ρωμανός ο Μελωδός και Ιωάννης ο Δαμασκηνός».
Είναι βεβαίως γνωστόν ότι, κατά τους ιερούς Κανόνας της Εκκλησίας οι Ψάλται θεωρούνται κατώτεροι Κληρικοί.
Όπως δε οι ανήκοντες εις τον ανώτερον Κλήρον (Επίσκοποι, Πρεσβύτεροι και Διάκονοι) καθίστανται τοιούτοι δια χειροτονίας, παρομοίως και οι αποτελούντες τον κατώτερον Κλήρον λαμβάνουσιν ειδικήν χειροθεσίαν υπό του οικείου Επισκόπου.
- Γράφτηκε από: π. Νικόλαος Μέζης
- Κατηγορία: Κανονικότητα
- Εμφανίσεις: 10683
από το προσωπικό ιστολόγιο του π. Νικολάου Μέζη:
Ένα από τα πλέον παρεξηγημένα θέματα στην σύγχρονη ποιμαντική της Εκκλησίας, είναι η συμμετοχή των γυναικών στην λατρεία, το αν, δηλαδή, επιτρέπεται η συμμετοχή τους γενικώς στην λατρεία και, αν ναί, σε ποιούς τομείς. Ιδίως το θέμα της ανάληψης ψαλτικών καθηκόντων εκ μέρους των γυναικών έχει καταστεί, ως μη όφειλε κατά την γνώμη μας, μείζων θέμα προβληματισμού και αντιθέσεων.
Σήμερα, τέτοια θέματα αντιμετωπίζονται εκ μέρους των περισσοτέρων πιστών, αλλά και της ποιμενούσης Εκκλησίας στην ηθική και πρακτική τους διάσταση και όχι στην θεολογική, όπως κατ’ εξοχήν τα αντιμετώπιζε η Εκκλησία παλαιότερα. Η προβληματική σχετικά με την συμμετοχή των γυναικών στην ψαλμωδία μπορεί να συνοψισθεί στα κάτωθι επιχειρήματα: