Το ράσο των ψαλλόντων

[Παναγιώτης]

Το ράσο των ψαλλόντων-Η αξιολόγηση του έργου των
του Ομοτιμ. Καθηγ. κ. Κωνσταντίνου Καλοκύρη
Περιοδικό Ανάπλασις. περ. Δ', αρ. 422

Και τώρα ο λόγος για το ράσο των ιεροψαλτών και των χορωδών. Και το
ένδυμα αυτό είναι όμοιο με των ιερωμένων. Δηλαδή μαύρο με φαρδιά
μανίκια κατά μίμηση της παλαιάς δαλματικής. Οι ψάλτες, ως γνωστό,
είναι λειτουργικοί συνεργάτες στην Εκκλησία και ως εκ τούτου πρέπει
να φορούν αυτό το καθιερωμένο απλό ράσο (που κανονικώς δίνεται δι'
επισκοπικής ευχής- χειροθεσίας). Τελευταία όμως- αντιστάσεως μη ούσης-
η ματαιοδοξία των καιρών επέδρασε κι εδώ , κι έτσι μερικοί ψάλτες
(πράγμα που πηγαίνει σε γενίκευση) άρχισαν αυθαιρέτως να προσθέτουν
στο ράσο ένα κόκκινο, συνήθως (και ως γιακά) συνημμένο περιλαίμιο.
Στην αρχή περιωρίζετο μόνο στους χοράρχες, τώρα όμως επεκτείνεται και
στους χορωδούς. Το περιλαίμιο ακολούθησε, κατά μήκος των παρυφών του
ράσου, ανάλογη ταινία, ως επίσης και εσωτερικώς στα μανίκια, (ή και
εσώτερα) μια φόδρα σχετικού χρώματος. Πρόσφατα μάλιστα προσέθεσαν,
μερικοί, αριστερά του στήθους, και ένα «ρόδακα»δηλ. κονκάρδα,
δηλωτική της χορωδίας τους. Με άλλα λόγια μετέτρεψαν σιγά-σιγά το
εκκλησιαστικό ράσο σε κοσμική…τήβενο (toga)! Αλλά η τήβενος σημαίνει
μία ανώτατη, επίσημη από το κράτος πνευματική αναγνώριση ιδιότητας
του φορέως της, τη δικαιούνται δε μόνο οι ανώτατοι δικαστές (στην
Ευρώπη, και οι δικηγόροι στις δίκες), οι ακαδημαϊκοί και οι καθηγητές
πανεπιστημίων. Και διερωτάται κανείς: Ποια Ι. Σύνοδος έδωσε αυτό το
δικαίωμα της αντιπαραδοσιακής και εξωεκκλησιαστικής μεταβολής του
ράσου σε ένδυμα δηλωτικό άλλου περιεχομένου;

Θέλουμε όμως ειλικρινά να πιστεύουμε, ότι οι καινοτομήσαντες ουδόλως
το έκαμαν με την έννοια της αυτοεξάρσεως. Αλλά απλώς από διάθεση
ωραιοποίησης αυτού του ενδύματος, ύστερα από την θελκτική μίμηση
χορωδιών του Εξωτερικού. Πράγματι εκεί, και μάλιστα στις Ορθόδοξες
Εκκλησίες της Αμερικής, φόρεσαν οι χορωδοί τις λεγόμενες " robes"
(ρόμπες), με πλατύγυρους γιακάδες κ.λπ. Και τούτο από επίδραση του
επενδύτη των «ιερουργούντων» ετερόδοξων, μάλλον λαϊκών, και της
σχετικής περιβολής των χορωδών των. Επειδή οι προτεστάντες που
πλεονάζουν εκεί (με το πλήθος των παραφυάδων των) δεν δέχονται την
ειδική ιεροσύνη αλλά την δέχονται ω γενική, που σημαίνει ότι οι
λαϊκοί μπορούν να τελούν ιεροπραξίες, φορώντας πολλάκις το εν λόγω
ένδυμα, ως βέβαια και οι χορωδοί των. Κατόπιν αυτών, νομίζουμε ότι η
παραδοσιακή μας Ιερά Σύνοδος που έχει επίγνωση του ιερατικού
περιεχομένου του ράσου των ψαλλόντων, θα πρέπει να επέμβει (αλλά και
οι άλλοι κατά τόπους Ιεράρχες) για να σταματήσει αυτή η αντορθόδοξη
αυθαιρεσία. Ευτυχώς που στην Κωνσταντινούπολη οι ψάλτες του
Οικουμενικού Πατριαρχείου (ως και στα άλλα Πατριαρχεία) διατηρούν το
ράσο τους αμετάβλητο από τον εκμοντερνισμό! Κατά τα άλλα οι
συμπαθέστατοί μας ιεροψάλτες πρέπει να είναι βέβαιοι ότι η εκτίμησή
μας είναι δεδομένη για το έργο που επιτελούν, για την φωνητική-
μελωδική προσφορά τους στην διατήρηση και προβολή της παραδόσεως της
έξοχης βυζαντινής μας μουσικής, και όχι από την εμφάνισή τους με το -
δήθεν-εκσυγχρονισμένο ράσο.


απόσπασμα (συγκεκριμένα η παράγραφος Ε') από γενικότερο άρθρο του κ. καθηγητού από το περιοδικό Ανάπλασις. περ. Δ', αρ. 422 το οποίο βρίσκεται και εδώ: http://www.discussion.gr/zoiekklisias/txt2.html

(τα παραπάνω είναι από τα μηνύματα #4274, #4276 του "παλαιού" Αναλόγιον φόρουμ, από τον αγαπητό φίλο και συντονιστή του φόρουμ Στέλιο)